Okiem Dietetyka to cykl tekstów o tym, jak i gdzie zjeść zdrowo w Trójmieście. Porady przygotowuje dietetyk Viola Urban. W tym tygodniu podpowiada, jak spędzić zdrowo Wielkanoc.
Tradycyjne wielkanocne przysmaki wpadły dzisiaj pod lupę Okiem Dietetyka. Oceniłam ich wartość odżywczą, kaloryczność i podsunęłam kilka zamienników, które nie burząc konwencji tradycyjnych dań wprowadzają na talerz nieco więcej zdrowia. Oczywiście jak zawsze powtarzam, że moje porady mają charakter informacyjny i inspiracyjny. Nie chcę nikogo zmuszać do zmian, jeśli nie ma na to najmniejszej ochoty. Osoby, które są ciekawe, co kryje się w daniach królujących na wielkanocnym stole, zapraszam do dalszej lektury.
Czy jajka są zdrowe? Właściwości jajek
Bez tego składnika trudno wyobrazić sobie wielkanocny stół. Chociaż przez wiele lat lekarze i dietetycy ostrzegali nas przed jedzeniem jajek z uwagi na cholesterol, dzisiaj bijemy się w pierś i próbujemy to elegancko odkręcić.
Cholesterol zawarty z jajkach nie podnosi cholesterolu w organizmie. Śmiało możemy pozwolić sobie na 2-3 jajka podczas wielkanocnego śniadania. Dodatkowym atutem jajecznej uczty podczas Wielkanocy jest forma podania. Najczęściej jadamy jajka gotowane. Jest to zdecydowanie najzdrowsza forma spożywania tego składnika diety. Popularne na naszych świątecznych stołach są również jajka faszerowane. I tutaj tylko od nas zależy, jakie składniki wylądują na naszych talerzach. Co polecam? Przede wszystkim pasty na bazie ugotowanego żółtka, ryb lub awokado z dodatkiem świeżych ziół oraz obowiązkowej na świątecznym stole rzeżuchy.
Jak zrobić domowy majonez na Wielkanoc?
Majonez to bomba kaloryczna, ale jeśli jest odpowiedniej jakości, może stanowić całkiem dobre źródło tłuszczu w diecie. Pamiętajmy, że to nie żółtko jest problemem w majonezie, lecz jakość oleju użytego do jego produkcji i ewentualne dodatki.
Majonez można przygotować w domu samodzielnie - wystarczy surowe żółtko sparzonego wrzątkiem jajka, dobrej jakości olej i przyprawy.
Kiedy do przygotowania domowego majonezu użyjemy np. oleju rzepakowego tłoczonego na zimno, albo pysznego oleju z awokado, to uzyskamy wartościowy sos, który będzie stanowić smaczny dodatek do wielkanocnego śniadania.
Dietetyczne przepisy na Wielkanoc: domowy majonez z fasoli
Jeśli unikamy tłuszczu, zróbmy sos, który będzie imitować majonez. Do fasoli dodajemy odrobinę dobrej jakości oleju, zimną wodę, ocet jabłkowy, musztardę, sól i pieprz, miksujemy na gładki krem za pomocą blendera i gotowe! Sporo białka, błonnika, smaku i o wiele mniej kalorii niż w przypadku majonezu klasycznego.
Pasztet domowy z wątróbki lub pasztet warzywny
Zakup sklepowego pasztetu porównałabym do kupowania kota w worku. Niby pasztet, ale tak naprawdę nie wiemy, co w nim siedzi. Zazwyczaj producenci używają niesprecyzowanej jakości podrobów, dodatków smakowych, często zagęszczaczy, mąki, bułki tartej itd.
Tak naprawdę
dobry pasztet to minimum składników: wątróbka, majeranek, sól i pieprz. Nie jest to może najprzyjemniejsza czynność pod słońcem, ale kiedy posiadamy blender, piekarnik i wolny kwadrans, to przygotowanie pasztetu staje się proste jak bułka z masłem.
Fanom jeszcze zdrowszej alternatywy polecam wszelkiej maści
pasztety warzywne. Tutaj pole do popisu jest ogromne, bo bogactwo warzyw, strączków i przypraw przyprawia o zawrót głowy. Taki pasztet będzie miał sporo błonnika, składników mineralnych i białka pochodzenia roślinnego.
Biała kiełbasa
Pewnie myślicie, że będę kazała wam zrezygnować z tego przysmaku lub ewentualnie zrobić go sobie samodzielnie, najlepiej z fasoli, ale nie, nie zrobię tego. Biała kiełbasa jest na tyle popularna w tradycji śniadania wielkanocnego, że bez wyrzutów sumienia można ją włączyć do świątecznego menu.
Kiełbasa biała ma tę przewagę nad swoją wędzoną kuzynką, że nie ma tak wielu dodatków typu aromat dymu wędzarniczego itp. Kupując białą kiełbasę szukajmy takiej z jak najwyższą zawartością mięsa, stosunkowo niską zawartością tłuszczu i bez dodatków konserwujących.
Żurek na wielkanocnym stole
Żurek - o ile nie jest z paczki i o ile nie puścimy wodzów fantazji podczas zagęszczania i zabielania - jest całkiem zdrową zupą. Kiszonki i zakwasy są teraz wyjątkowo pochlebnie oceniane przez żywieniowców.
Zakwaszone żyto jest o wiele bardziej odżywcze od żyta surowego. Takie poddane fermentacji żyto pozytywnie wpływa na pracę układu pokarmowego. Dodatkowym atutem żurku są przyprawy (majeranek, liść laurowy, czosnek) - wspomagają trawienie i dostarczają przeciwutleniaczy, a przez swój intensywny smak sprawiają, że nie musimy dodawać więcej soli.
Dodatki w postaci niewielkiej ilości dobrej jakości białej kiełbasy i gotowanego jajka wprowadzą do dania porcję białka. Gdy zrezygnujemy z boczku, dużej ilości śmietany i dodatkowej skrobi pochodzącej z ziemniaków, zupa stanie się mniej kaloryczna.
Żur, żurek czy barszcz biały - jaką zupę przygotować na Wielkanoc?
Dietetyczne przepisy na Wielkanoc: chrzan pobudza metabolizm
Chrzan to bardzo intensywna przyprawa, która jest niemal niezbędna w wielkanocnym menu. Jak wszystkie pikantne przyprawy, pobudza metabolizm. Dodatek startego chrzanu w stosunkowo ciężkostrawnym wielkanocnym menu może być niezwykle pomocny. Jeśli nie ma przeciwwskazań do jedzenia pikantnych produktów, warto wzbogacić nim świąteczne dania. Najlepiej sięgnąć po chrzan w korzeniu i zetrzeć go samodzielnie. Zdarza się, że gotowy chrzan dostępny na sklepowych półkach zawiera - uwaga - 10 proc. chrzanu w chrzanie. Reszta to śmietana, cukier, ocet i inne dodatki. Czytajcie etykiety.
Babka, mazurek i inne słodycze
Nie ma takiego produktu, którego nie da się zastąpić czymś bardziej wartościowym, a jednocześnie równie smacznym. Klasyczna babka to połączenie margaryny lub masła z mąką pszenną i cukrem. Nic specjalnego, puste kalorie. Babkę można jednak przygotować także na oliwie lub oleju kokosowym, mąkę pszenną zamienić na orkiszową, a cukier zastąpić miodem, ksylitolem lub zmiksowanymi daktylami.
W przypadku mazurka musimy się liczyć z kalorycznością. Kruche ciasto, słodki krem i bakalie siłą rzeczy dostarczają sporo kalorii. Można jednak nanieść kilka modyfikacji. Spód z mąki jaglanej lub owsianej, krem budyniowy zamiast kajmaku lub gęstej marmolady, a na wierzchu świeże owoce zamiast suszonych i orzechy lekko uprażone zamiast karmelizowanych.
Jeśli chodzi o słodycze sklepowe, to zawsze stawiajmy jakość ponad ilość. Jestem realistką i wiem, że słodycze, których pragną dzieci zawsze będą miały cukier, zwracajmy jednak uwagę na inny aspekt - czekolada musi być czekoladą, a nie wyrobem czekoladopodobnym. Czekoladowe jajka i zające to istna zmora pod tym względem. Pamiętajmy, że ze słodyczami jest tak jak z ludźmi: to nie wygląd się liczy, a wnętrze. Piękna etykietka nie gwarantuje ani dobrej jakości, ani tym bardziej smaku. Omijajmy zatem szerokim łukiem produkty udające czekoladę, które w składzie nie mają tłuszczu kakaowego, tylko odtłuszczone kakao i olej palmowy.
Najważniejsze w świątecznej diecie jest to, aby nie dać się zwariować. Wszystko jest dla ludzi i w Święta możemy sobie pozwolić na zjedzenie czegoś, co na co dzień nie pojawia się na naszym stole. Oczywiście tylko jeśli mamy na to ochotę. Nie ma najmniejszego sensu poddawać się tradycji, jeśli nie lubimy żurku i białej kiełbasy, a nasza codzienna, zdrowa micha usatysfakcjonuje nas bardziej. Niezależnie jakich wyborów dokonacie - życzę smacznych i radosnych Świąt.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy