Okiem dietetyka: wszystko, co musisz wiedzieć o witaminie D

Viola Urban

24 kwietnia 2018 (artykuł sprzed 6 lat)

Opinie (124)

Witamina D jest łatwo dostępna, tania, a jej przyjmowanie wiąże się ze spadkiem ryzyka wielu chorób cywilizacyjnych.

Okiem Dietetyka to cykl tekstów o tym, jak i gdzie zjeść zdrowo w Trójmieście. Porady przygotowuje dietetyk Viola Urban. W tym odcinku pisze o witaminie D. Ostatnio opisywała zbędne suplementy diety, a za dwa tygodnie opowie o niezdrowych produktach udających wartościowe.

W ubiegłym tygodniu napisałam dla was tekst na temat suplementów diety, na które zazwyczaj nie warto wydawać pieniędzy. Na końcu artykułu zakomunikowałam krótko, jakie warto wdrożyć. Jednym z nich jest witamina D. Dzisiaj pogłębię temat witaminy słońca, abyście jak najlepiej zrozumieli, dlaczego ośmieliłam się stwierdzić, że suplementacja tym składnikiem diety jest uzasadniona.

W 2013 roku wydano standardy medyczne dotyczące witaminy D dla mieszkańców Europy Wschodniej. Aktualnie czekamy na ich nowelizację, aczkolwiek większość rzeczy zawartych w tych rekomendacjach wciąż jest aktualna. W związku z tym, że około 70 proc. populacji wykazuje niedobory, stworzono zestawienie postępowania profilaktycznego dla osób zdrowych i terapeutycznego dla osób chorych i z grupy ryzyka.

Dlaczego prawidłowy poziom witaminy D jest taki ważny?

Badania dowodzą, że niski poziom witaminy D we krwi jest skorelowany z wieloma chorobami. Ponieważ niemal każda komórka naszego ciała posiada receptor reagujący na tę witaminę, już dawno przestaliśmy mówić o niej w kontekście samej krzywicy i gospodarki wapniowo-fosforanowej, skupiając się na innych obszarach, w których związek ten odgrywa ważną rolę.

Na podstawie badań epidemiologicznych okazało się bowiem, że niedobór witaminy D skorelowany jest z większym ryzykiem nowotworów, alergii, cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia, chorób wynikających z autoagresji, otyłości i innych chorób metabolicznych, zaburzeń neurologicznych i psychiatrycznych. Niski poziom witaminy D może nawet dawać klasyczne objawy depresji.

Diagnostyka w kierunku niedoborów wciąż raczkuje, dlatego jeśli cierpisz na jedną lub kilka z wyżej wymienionych chorób, warto rozważyć wykonanie diagnostyki celem dobrania jak najlepiej dopasowanej dawki suplementacji. Obecnie rekomendowaną metodą oznaczania zaopatrzenia organizmu w witaminę D jest badanie poziomu formy 25(OH)D w surowicy. Jest to forma nieaktywna, aczkolwiek jej poziom daje nam o wiele bardziej miarodajny obraz wysycenia organizmu niż stężenie kalcytriolu, czyli 1,25(OH)D, którego wynik jest mocno uzależniony od gospodarki hormonalnej i szybko się zmienia.

Normy wysycenia surowicy krwi nieaktywną formą witaminy D

Zasadniczo niezależnie od wieku i płci, normy wysycenia surowicy 25(OH)D są takie same:

NIEDOBÓR - poniżej 20 ng/ml
STĘŻENIE SUBOPTYMALNE - 20-30 ng/ml
PRAWIDŁOWY POZIOM - 30-50 ng/ml
WYSOKIE STĘŻENIE - 50-100 ng/ml
STĘŻENIE POTENCJALNIE TOKSYCZNE - powyżej 100
POZIOM TOKSYCZNY - powyżej 200

Postępowanie w przypadku każdej z tych grup jest inne i zależy od wieku, stanu zdrowia, masy ciała oraz tego, czy kobieta badana jest aktualnie w ciąży bądź karmi piersią. Wpływ na sugerowaną dawkę suplementacji może mieć też kolor skóry i praca zmianowa.

Dawka suplementu diety, jaką należy przyjmować, aby zachować dobre zdrowie

Zasadniczo rozróżniamy dwa typy postępowania: profilaktyczne (zalecane całej populacji) oraz terapeutyczne (wdrażanie osobom z grupy ryzyka oraz ze zdiagnozowanym niedoborem).

Profilaktyczne podawanie witaminy D rozpoczyna się już od pierwszego dnia życia dziecka i w wielu przypadkach powinno ono trwać aż do końca życia. Mnogość chorób wynikających ze zbyt niskiego wysycenia organizmu witaminą D jest przerażająco długa, a zmiany stylu życia nie sugerują, aby mogło się to samoczynnie poprawić. Całymi dniami przesiadujemy w zamkniętych pomieszczeniach, stosujemy wysokie filtry UVB, a nasza dieta jest uboga w ryby oraz tłusty nabiał, będące źródłem prekursorów tej witaminy. Badania kliniczne wykazują brak skutków ubocznych stosowania dawek rekomendowanych w wytycznych. Zaobserwowano natomiast szereg korzyści wynikających z profilaktycznej suplementacji.

W przypadku zdiagnozowanego niedoboru na okres 1-3 miesięcy wdraża się postępowanie terapeutyczne. Zważywszy na formę naszej dzisiejszej komunikacji pozwolę sobie pominąć aspekt niedoborów i dobierania dawki u osób ze zdiagnozowanym niedoborem. Powinno się to odbywać na podstawie wyników badań i stanu klinicznego podczas indywidualnych konsultacji z dietetykiem klinicznym lub lekarzem prowadzącym.

Jeśli natomiast nie wiemy, jaki mamy poziom witaminy D we krwi lub badanie diagnostyczne wykazało stężenie optymalne, wówczas powinniśmy zastosować dawki profilaktyczne.

Konkretnie:

Noworodki i niemowlęta od pierwszego dnia życia do 6 miesiąca - 400 IU/dobę niezależnie od metody karmienia;
Niemowlęta od 6 do 12 m.ż - 400-600 IU/dobę w zależności od tego, czy w przyjmowanych przez dziecko pokarmach występuje witamina D;
Dzieci i młodzież od 1 do 18 r.ż - 600-1000 IU/dobę w zależności od masy ciała w miesiącach od września do kwietnia. W pozostałych miesiącach można kontynuować suplementację, jeśli synteza skórna jest niewystarczająca (np. przez brak ekspozycji na słońce lub permanentne używanie bardzo wysokich filtrów UVB);
Dorośli - 800-2000 IU/dobę w zależności od masy ciała - koniecznie od września do kwietnia, suplementacja latem tylko w przypadku niewystarczającej syntezy skórnej;
Seniorzy (65+) - 800-2000 IU/dobę - seniorzy z uwagi na zmniejszoną syntezę witaminy D w skórze powinni przyjmować suplement przez cały rok;
Kobiety planujące ciążę powinny zbadać poziom 25(OH)D w surowicy i wyrównać ewentualne niedobory zanim dojdzie do zapłodnienia;
Kobiety w ciąży w drugim i trzecim trymestrze - 1500-2000 IU/dobę po konsultacji z lekarzem prowadzącym ciążę.

Zwiększone zapotrzebowanie na ten suplement będziemy obserwować u osób ze zdiagnozowanymi niedoborami, ale także u wcześniaków, osób otyłych, osób ciemnoskórych mieszkających w naszej szerokości geograficznej oraz osób pracujących na nocną zmianę.

Suplementacja witaminą D jest rekomendowana przez lekarzy, dietetyków i autorytety naukowe. Witamina ta jest łatwo dostępna, tania, a jej przyjmowanie wiąże się ze spadkiem ryzyka wielu chorób cywilizacyjnych. Zdecydowanie warto wdrożyć nawyk zażywania tego składnika diety przynajmniej w miesiącach, w których nie wystawiamy skóry na działanie promieni słonecznych.

O autorze

Viola Urban: na swoim blogu OkiemDietetyka.pl tworzy od 6 lat. Z zawodu dietetyk, z zamiłowania poszukiwacz nowych smaków, z doświadczenia redaktor serwisów poświęconych kulinariom i zdrowemu stylowi życia. Lubi inspirować do lepszego jedzenia i podejmowania świadomych wyborów. W wolnych chwilach biega i szuka dobrego jedzenia na mieście. Pisze do cyklu Okiem Dietetyka.

Opinie (124) 5 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-24 19:09

Wit D

Za pisiąt lat nie będziemy wiedzieć wszysykiego o Witaminach.

Mlecyk
6 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

Za pisiąt lat nie będziemy wiedzieć wszysykiego o Witaminach.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-24 19:27

Wit D

Dietecty robić Doktorat a nie Magistrat, blogerki się zachciało. I co to jest Witamina S? To ja sobie wymyślę Witaminę X i poprę stwierdzenie na poziomie Magiaterskim używając Siarczku Sodu.

Mlecyk
6 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

Dietecty robić Doktorat a nie Magistrat, blogerki się zachciało. I co to jest Witamina S? To ja sobie wymyślę Witaminę X i poprę stwierdzenie na poziomie Magiaterskim używając Siarczku Sodu.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-24 19:39

Dietetyk (1)

Nowy "zawód"
Zróbmy też zawód "śpioch" "oddychacz" "bzykacz"
Myśliciele i chodziarze już są

6 lat
- 6 5
Twoja opinia

Zmień treść

Nowy "zawód" Zróbmy też zawód "śpioch" "oddychacz" "bzykacz" Myśliciele i chodziarze już są
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-04-24 19:50
  
  Jest jeszcze „trener personalny”
  
  Doskonały dla kobiet celujących w program „limo pod okiem” +
  
  6 lat
  - 4 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Doskonały dla kobiet celujących w program „limo pod okiem” +
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-24 19:51

Witaminy (1)

Witaminy tej grupy rozpuszczają się w tłuszczach, absorbując mikroelementy przy udziale aminokwasów. Nie wystarczy podać witaminy, bowiem jest ona wczłaniana w określonych warunkach!

Mlecyk
6 lat
- 4 4
Twoja opinia

Zmień treść

Witaminy tej grupy rozpuszczają się w tłuszczach, absorbując mikroelementy przy udziale aminokwasów. Nie wystarczy podać witaminy, bowiem jest ona wczłaniana w określonych warunkach!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-04-24 21:42
  
  Dobra, już wystarczy. 20 komentarzy pod 1 artykułem. Wytrzeźwiej.
  
  6 lat
  - 3 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-24 19:53

Wit D

A najlepszym sposobem jest kupowanie suplementu diety

Mixcyk
6 lat
- 1 4
Twoja opinia

Zmień treść

A najlepszym sposobem jest kupowanie suplementu diety
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-24 22:09

Witamina D3 K2 mk 7- tylko taka

6 lat
- 2 3
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-24 23:32

Witamina D jest łatwo dostępna, tania, a jej przyjmowanie wiąże się ze spadkiem ryzyka wielu chorób

Witamina C jest łatwo dostępna, tania, a jej przyjmowanie wiąże się ze spadkiem ryzyka wielu chorób Witamina .... jest łatwo dostępna, tania, a jej przyjmowanie wiąże się ze spadkiem ryzyka wielu chorób
Można tak długo wymieniać bo to tekst czysto marketingowy

6 lat
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

Witamina C jest łatwo dostępna, tania, a jej przyjmowanie wiąże się ze spadkiem ryzyka wielu chorób Witamina .... jest łatwo dostępna, tania, a jej przyjmowanie wiąże się ze spadkiem ryzyka wielu chorób Można tak długo wymieniać bo to tekst czysto marketingowy
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-25 06:21

Luks ze ludzie zajmuja sie takimi tematami.

6 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

Luks ze ludzie zajmuja sie takimi tematami.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-25 07:50

Uwags! Wazne (1)

Witamina D musi być brana razem z witamina K2. 2000 to za mało.7000-9000 jesień zima, 4000-6000 lato.To są odpowiednie dawki.

Mac
6 lat
- 3 4
Twoja opinia

Zmień treść

Witamina D musi być brana razem z witamina K2. 2000 to za mało.7000-9000 jesień zima, 4000-6000 lato.To są odpowiednie dawki.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-04-25 10:12
  
  Tobie naiwniaku juz zadna dawka nie pomoze :) Powinienes brac piguły garsciami zamiast jedzenia. :)
  
  6 lat
  - 3 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-04-25 10:15

Pamietajcie witaminy przysfajają sie tylko dozylnie w kroplówkach :) (1)

Poza tym nie trzeba już nic jeść wystarczą kroplówki :)

6 lat
- 3 3
Twoja opinia

Zmień treść

Poza tym nie trzeba już nic jeść wystarczą kroplówki :)
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-04-25 10:42
  
  Czasem trzeba tylko żyły „przeczyścić” wodą utlenioną
  
  Aha i jelito grube oczyścić głęboką enemą
  
  :)))
  6 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Aha i jelito grube oczyścić głęboką enemą
  Regulamin dodawania opinii